No module Published on Offcanvas position

Historia Parafii

Parafia Krościenko położona jest w malowniczej dolinie Dunajca u podnóża Pienin. Samo położenie geograficzne zapewniło miasteczku duże znaczenie już w czasach średniowiecznych. Prawa miejskie nadał Krościenku Kazimierz Wielki w 1348 roku a Kazimierz Jagielończyk odnowił je w 1485 roku. Powstanie Krościenka którego pierwotna nazwa brzmiała "Krosno" wiąże legenda z osobą św Kingi, żony Bolesława Wstydliwego. Naukowcy przyjmują, że do schyłku XII wieku okolice pod Pieninami były "anekumeną" czyli ziemią niezamieszkałą. Czasy osadnictwa zaczynają się w XII wieku wraz z rozwojem ruchliwego szlaku komunikacyjnego prowadzącego z Sącza  na Spisz i do Nowego Targu.

Kosciol Kosciol Kosciol

 

Krościenko leży na granicy polsko-słowackiej (dawniej polsko-węgierskiej). Takie położenie powodowało że wchodziło ono także w skład nadgranicznego systemu obronnego które tworzyły grody - straże (Czorsztyn, Niedzica) i inne umocnienia na szczytach pasm górskich. Przykładem jest legendarny Zamek Pieniński, którego ruiny zachowały się do dzisiaj, a którego powstanie niektórzy badacze wiążą nawet z legionistami rzymskimi i słynnym " bursztynowym szlakiem".

 

Okolice Krościenka były wielokrotnie pustoszone przez kolejne najazdy tatarskie i liczne zarazy, toteż miasteczko nigdy nie było zbyt liczne. Zakładając miasto na prawie magdeburskim, zasadżca ustalił plan, którego centrum stanowił rynek z ratuszem, kościołem i wyprowadzonymi z naroży ulicami. Nie wiadomo kto i kiedy zbudował kościół. Ma on charakter romański i przypuszczalnie powstał w XIV wieku. Ludność zajmowała się przede wszystkim kupiectwem, rzemiosłem i rolnictwem. Podobnie jak nie można ustalić daty powstania kościoła, tak i trudno ustalić termin założenia parafii. Przypuszczalnie mogła ona istnieć już w XIII wieku. Świadczy o tym chociażby wzmianka Długosza o mieście Chroszczeyenku z 1287 roku. Na pewno istniała w roku nadania aktu lokacyjnego miastu (1348 rok). Tadeusz Ładogórski podaje, że w 1340 roku rektor kościoła w Krościenku zapłacił świętopietrze. Parafia liczyła wtedy 210 dusz i obejmowała Oppidum (miasto) Krościenko, wieś Tylkę i osadę Ver (Prawda).

17.VII.1529 roku przyłączono doń parafię szczawnicką ("która od dawna nie miała proboszcz z powodu ubóstwa"), a w latach 1553-1554 dokonano również afiliacji sąsiedniej parafi w Grywałdzie. Była to więc w połowie XVI wieku duąz parafia miejska z dwoma filiami. Dzieje jej na przestrzeni wieków były burzliwe. Kolejni proboszczowie miewali zatargi z mieszczanami, ze starostwem i wójtami. Jednak wizytacja kanoniczna parafii, przeprowadzona w 1748 roku, przyniosła Krościenku pozytywną ocenę  "gdyż w parafii nie znajduje się zgorszeń, ani wybryków, (...).Slowo Boże jest gorliwie głoszone (...).Proboszcz wzorowo prowadzi księgi chrztów, ślubów i zmarłych. W analizowanym okresie (1644-1750) parafia obejmowała obszar od wsi Krośnica, poprzez Hałuszową, Grywałd, Tylkę, Szczawnicę, po Szlachtową. Dzisiaj zarówno Szczawnica jak i Grywałd są samodzielnymi parafiami.

oltarz-stary-kosciol-1

chrzcielnica-gotycka-czb-1

stary-kosciol-1 

Od roku 1938 Krościenko jest parafią w diecezji tarnowskiej. Życie religijne parafii koncentrowało się od stuleci wokół zabytkowego kościoła pod wezwaniem Wszystkich Świętych stojącego przy rynku. Najstarsza część tego kościoła  - prezbiterium - pochodzi z XIV wieku. Znajdują się w nim liczne zabytki, jak i fragmenty polichromii z drugiej połowy XIV i z XV wieku, ołtarze, stacje Drogi Krzyżowej oraz gotycka chrzcielnica zdobiona herbami z orłem polskim - prawdopodobnie dar króla Jana Olbrachta (1493).

 Kosciol-Chrystusa-Dobrego-Pasterza-wizytowka

 

Od kilkunastu lat w panoramie Krościenka dominuje nowy kościół parafialny, który nosi wezwanie Chrystusa Dobrego Pasterza. Budowę świątyni rozpoczęto 9 sierpnia 1982 roku. Wznoszenie świątyni dokonywało się wysiłkiem i ofiarnością parafian, kapłanów, rodaków przebywających poza granicami kraju oraz przyjezdżających do Krościenka turystów. Konsekracji kościoła p.w Chrystusa Dobrego Pasterza dokonał ks.bp.dr Wiktor Skworc - odynariusz diecezji tarnowskiej w niedzielę 24 maja 1998 roku .

W miejscu obecnego kościoła zlokalizowana była kaplica parafialna. Przez dziesięciolecia, miejsce codziennych mszy świętych, zarówno dla parafian jak i grup oazowych przeżywających rekolekcje w Krościenku.

kaplica-Dobrego_Pasterza-Kroscienko

 

 

Czytaj więcej:

Krzysztof Waksmundzki